Lekcja 1: Wymowa szwedzka

Nauka poprawnej wymowy w języku szwedzkim jest niezłym wyzwaniem dla Polaka z kilku powodów:

1. Po pierwsze, są zupełnie inne litery, takie jak å, ä, ö, które również powstają w naszym aparacie mowy w niespotykany sposób. Uwaga: te głoski mogą inaczej brzmieć w zależności od tego, czy są długie czy krótkie (patrz punkt 3).
å – brzmi trochę jak [oa]
ä – brzmi jak polskie [e], natomiast przed spółgłoską „r” przypomina dźwięk między [a] i [e]
ö – jest to dźwięk między [o] i [e]

2. Po drugie, pozostałe samogłoski (a, e, i, o, u, y), mimo że wyglądają podobnie do polskich, mogą brzmieć trochę inaczej. Uwaga: te głoski mogą inaczej brzmieć w zależności od tego, czy są długie czy krótkie (patrz punkt 3).
a – brzmi trochę głębiej niż polskie [a]
e – brzmi często jak [ie]
i – brzmi całkiem podobnie jak polskie [i]
o – brzmi jak [u] lub czasem jak [o]
u – jak [u], tylko że usta są bardziej wysunięte do przodu
y – dźwięk pomiędzy [i] a [u]

3. Po trzecie, samogłoski mogą być wymawiane krótko bądź długo.
Samogłoski wymawiane są krótko przed dwiema (lub więcej) spółgłoskami, np. glass – lody (tutaj „a „jest krótko wymawiana)
Samogłoski wymawiane są długo przed jedną spółgłoską, np. glas – szklanka (tutaj „a „jest długo wymawiana)

4. Po czwarte, niektóre spółgłoski (g, k, c) brzmią zupełnie inaczej przed specyficznymi samogłoskami.
g – przed e, i, y, ä, ö brzmi jak polskie [j], np. gift – żonaty
g – przed a, u, o, å brzmi jak polskie [g], np. gatan – ulica

k – przed e, i, y, ä, ö brzmi podobnie do polskiego [ś], np. kök – kuchnia
k – przed a, u, o, å brzmi jak polskie [k], np. karta – ulica

c – przed e, i, y, ä, ö brzmi jak polskie [s], np. cykel – rower
c – przed a, u, o, å brzmi jak polskie [k], np. cafeteria – kawiarnia

5. Po piąte, występują złożenia spółgłosek (sj, stj, sk, skj, sh, sch, ch, rs, tj, kj, dj, hj, gj, lj, rg, lg, rt, rd, rl, rn), które razem tworzą nowy dźwięk.

sj, stj, sk (ale tylko przed e, i, y, ä, ö), skj, sh, sch, ch – brzmią trochę podobnie jak dźwięk między [sz] a [h] , np. sju – siedem, stjärna – gwiazda, skön – miły, skjorta – koszula, shorts – spodenki, schampo – szampon, choklad – czekolada.
Również j brzmi podobnie jak [sz], oraz w wyrazach zakończonych na -ge, -tion, -sion pojawi się ten dźwięk, np. journalist – dziennikarz, garage – garaż, station – stacja, diskussion – dyskusja

rs – brzmi trochę podobnie jak [sz], np. kurs – kurs

tj, kj – brzmi podobnie jak polskie [ś], np. tjej – dziewczyna, kjol – spódnica

dj, hj, gj, lj – brzmi podobnie jak polskie [j], np. djur – zwierzę, hjärta – serce, ljus – światło

rg, lg – brzmią odpowiednio jak polskie [rj] lub [lj], np. arg – zły, helg – weekend

rt – brzmi często jak [cz], np. kort – krótki

rd, rl, rn – „r” jest pomijane i brzmi odpowiednio jak [d], [l], [n], np. bord – stół, farlig – niebezpieczny, barn – dziecko

6. Po szóste, akcent nie jest stały i może paść na różne sylaby. Czasem wyraz może mieć podwójny akcent. Dochodzi do tego nietypowa dla Polaka intonacja wyrazu i zdania, co powoduje, że ten język jest bardzo melodyjny.

Zobacz też mój artykuł o materiałach do nauki wymowy szwedzkiej.